आदिवासी संशोधन व प्रशिक्षण संस्था (Ttrti pune) प्रशिक्षण सुरु आहे. %

आदिवासी संशोधन व प्रशिक्षण संस्था (Tribal Research and Training Institute) प्रशिक्षण सुरु आहे. (मुदतवाढ)

Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!

ही संस्था महाराष्ट्र सरकारच्या आदिवासी विकास विभागांतर्गत कार्य करते. याचा मुख्य उद्देश म्हणजे राज्यातील अनुसूचित जमातींचा सर्वांगीण विकास घडवून आणणे, त्यांच्यावर संशोधन करणे, प्रशिक्षण कार्यक्रम आयोजित करणे आणि शासनाच्या विविध योजना योग्य प्रकारे पोहोचवणे.

TRTI चे कामकाज साधारणपणे खालीलप्रमाणे असते:

आदिवासी समाजावरील सामाजिक, आर्थिक व सांस्कृतिक संशोधन
प्रशिक्षण शिबिरे, कार्यशाळा आणि अधिकारी/कर्मचारी प्रशिक्षण
शिष्यवृत्ती, शिक्षण, कौशल्यविकास आणि उद्यमशीलता कार्यक्रम
आदिवासी लोककला, परंपरा आणि वारसा यांचे जतन
शासकीय योजना आणि धोरणांचे प्रभावी अंमलबजावणी निरीक्षण

TRTI (Tribal Research and Training Institute), पुणे

स्थापना वर्ष: १९६२
मुख्य कार्यालय: पुणे, महाराष्ट्र
अधिपत्य: महाराष्ट्र शासन, आदिवासी विकास विभाग
मुख्य उद्दिष्ट: अनुसूचित जमातींच्या सामाजिक, शैक्षणिक, आर्थिक व सांस्कृतिक विकासासाठी संशोधन, प्रशिक्षण व योजना अंमलबजावणी.

Table of Contents

प्रमुख कार्ये

संशोधन – आदिवासींच्या जीवनशैली, परंपरा, भाषा, लोककला, शिक्षण, आरोग्य व अर्थव्यवस्था यावर संशोधन प्रकल्प.
प्रशिक्षण – शासकीय अधिकारी, शिक्षक, स्वयंसेवी संस्था व आदिवासी युवकांसाठी विविध प्रशिक्षण कार्यक्रम.
प्रलेखन व प्रकाशन – आदिवासी समाजावरील अहवाल, पुस्तके, लोककला संग्रह, सांस्कृतिक अभ्यास.
संग्रहालय व सांस्कृतिक केंद्र – पुण्यात “आदिवासी संग्रहालय” चालवले जाते, जिथे विविध जमातींचा इतिहास व संस्कृती जतन केलेली आहे.
योजना अंमलबजावणी व मूल्यांकन – आदिवासी विकासासाठी असलेल्या शासकीय योजनांची पाहणी व सुधारणा सूचना.

विशेष प्रकल्प

आदिवासी संग्रहालय, पुणे – महाराष्ट्रातील सर्व प्रमुख जमातींचा वारसा प्रदर्शित.
ई-लायब्ररी व डिजिटल आर्काइव्ह – संशोधकांसाठी आदिवासी विषयक ऑनलाइन साहित्य.
शैक्षणिक सल्ला – आदिवासी विद्यार्थ्यांना शिष्यवृत्ती, स्पर्धा परीक्षा मार्गदर्शन.

TRTI चं आदिवासी संग्रहालय, पुणे हे खरंच बघण्यासारखं आहे.

संग्रहालयाची खास वैशिष्ट्ये

आदिवासी वस्त्रप्रावरणे – गोंड, वारली, भील, कोलाम, कातकरी इत्यादी जमातींची पारंपरिक कपडे.
संगीत व वाद्ये – ढोल, तुंबा, बासरी, तारप, थाळ व इतर पारंपरिक वाद्यसंग्रह.
शस्त्रास्त्रे – पारंपरिक भाले, धनुष्य-बाण, तलवारी.
गृहनिर्मिती मॉडेल्स – आदिवासींची झोपडी, घरांचे मांडणी नमुने.
लोककला व चित्रकला – वारली चित्रकला, गोंड आर्ट, पिठोरी चित्रे.
सण-उत्सव विभाग – होळी, दिवाळी, पोलो, पिठोरी, तुंबा फेस्टिव्हल इ. चे प्रदर्शन.

हे संग्रहालय शिवाजी नगर, पुणे येथे TRTI च्या मुख्य इमारतीत आहे.
प्रवेश सामान्य लोकांसाठी मोफत आहे आणि छायाचित्रणाला काही प्रमाणात परवानगी असते.

आदिवासी संशोधन व प्रशिक्षण संस्था प्रशिक्षणासाठी काय करावे.

१. प्रशिक्षणाचा प्रकार ठरवणे

TRTI विविध प्रकारचे प्रशिक्षण आयोजित करते, जसे की:

शासकीय अधिकारी/कर्मचारी प्रशिक्षण (आदिवासी विकास योजनांबाबत)
स्पर्धा परीक्षा मार्गदर्शन (MPSC, UPSC)
कौशल्यविकास (Skill Development)
शिक्षक प्रशिक्षण
स्वयंसेवी संस्थांसाठी प्रशिक्षण

२. अधिकृत वेबसाइट किंवा कार्यालयाशी संपर्क

वेबसाइट: https://trti.maharashtra.gov.in
येथे “Training Programmes” किंवा “Events” विभागात अर्ज व वेळापत्रक मिळते.
प्रत्येक प्रशिक्षणासाठी वेगवेगळा अर्ज फॉर्म असतो.

३. अर्ज प्रक्रिया

ऑनलाइन किंवा ऑफलाइन अर्ज सादर करणे.
काही प्रशिक्षणांसाठी केवळ आदिवासी समाजातील उमेदवार किंवा शासकीय कर्मचारी पात्र असतात.
आवश्यक कागदपत्रे:
- जात प्रमाणपत्र (जर आदिवासी समाजासाठी विशेष प्रशिक्षण असेल तर)
- शैक्षणिक प्रमाणपत्रे
- ओळखपत्र (आधारकार्ड, पॅन)
- अर्ज फॉर्म

४. निवड प्रक्रिया

काही प्रशिक्षणांमध्ये थेट प्रवेश मिळतो.
काही ठिकाणी पात्रता चाचणी किंवा मुलाखत घेतली जाते.

५. प्रशिक्षण कालावधी व सुविधा

प्रशिक्षण काही दिवसांपासून काही आठवडेपर्यंत असू शकते.
काही प्रशिक्षणांसाठी मोफत वसतिगृह व भोजन सुविधा मिळतात.
अभ्याससाहित्य आणि प्रमाणपत्र दिलं जातं.

१. TRTI कडून सध्याचे प्रशिक्षण कार्यक्रम

(अ) Pre-Recruitment / स्पर्धा परीक्षा पूर्व-प्रशिक्षण

TRTI राज्यातील अनुसूचित जमातींच्या उमेदवारांसाठी विविध स्पर्धा परीक्षांमध्ये (जसे की MPSC, UPSC, TET, IBPS, बँकिंग, पोलीस/न्यायिक सेवा इ.) पूर्व-प्रशिक्षण व कोचिंग कार्यक्रम आयोजित करते
यासाठी एक सामायिक प्रवेश परीक्षा (CET) घेतली जाते, त्यांनतर पात्र उमेदवार प्रशिक्षणासाठी निवडले जातात trti.maharashtra.gov.in trtipune.in.
या कोर्सेसमध्ये शासकीय योजना, संघटनात्मक क्षमता, सकारात्मक विचारधारा, मूल्य शिक्षण, तसेच विविध विषयांवरील सखोल मार्गदर्शन यांचा समावेश असतो

(ब) Pre-Training for Foreign Exams & Languages

GRE, TOEFL, IELTS, GMAT या आंतरराष्ट्रीय परीक्षांसाठी, तसेच परकीय भाषा (फ्रेंच, जर्मन, स्पॅनिश, कोरियन, रशियन, जपानी) शिकविण्याचे Non-Resident Pre-Training कार्यक्रम TRTI आयोजित करते
या कार्यक्रमांसाठी ऑनलाइन अर्ज मागविले गेले आहेत आणि संबंधित सूचना, preference form, CET ची लिंक उपलब्ध आहेत (प्रकाशन तारखा: ऑगस्ट २०२५) trti.maharashtra.gov.in.

(क) विशेष योजना / कौशल्य विकास प्रकल्प

TRTI द्वारे कौशल्य विकास केंद्राचा (Vocational Training Center) योजनाही राबविली जाते ज्यात ट्रॅक्टर चालक प्रशिक्षण, पोलिस/सैन्य भरती पूर्व-प्रशिक्षण, महिला प्रशिक्षण, इ. कार्यक्रमांचा समावेश आहे
तसेच, सामाजिक व आर्थिक सशक्ततेसाठी विविध योजनांचा समावेश असतो.

२. सारांश: उपलब्ध प्रशिक्षण प्रकार

प्रशिक्षण प्रकार	वर्णन
स्पर्धा परीक्षा पूर्व-प्रशिक्षण (CET नुसार)	विविध स्पर्धा परीक्षांसाठी कोचिंग आणि मार्गदर्शन
Pre-Training — GRE/TOEFL/IELTS/GMAT	आंतरराष्ट्रीय परीक्षांसाठी विशेष पूर्व-तयारी
परकीय भाषा प्रशिक्षण	फ्रेंच, जपानी, स्पॅनिश इत्यादी भाषांमध्ये प्रशिक्षण
Vocational / कौशल्य विकास	ट्रॅक्टर चालक, पोलीस/सैन्य पूर्व-प्रशिक्षण, महिला कौशल्ये इ.

पुढे काय करायचं?

वेबसाइटवर जा: TRTI च्या अधिकृत वेबसाइटच्या “Calendar” किंवा “Training” विभागात देखील अर्ज लिंक, CET मार्गदर्शिका, आणि प्रशिक्षण कार्यक्रमांची संपूर्ण माहिती उपलब्ध असू शकते trti.maharashtra.gov.in+1.
Helpdesk संपर्क:
- ईमेल: contact@trtipune.in
- फोन: 89568 94140 / 020-26330854 trti.maharashtra.gov.in
अर्ज प्रक्रिया:
- आवडत्या प्रशिक्षण प्रकारासाठी (जसे की स्पर्धा परीक्षा, GRE/TOEFL, भाषा, किंवा vocational) CET भरा किंवा संबंधित अर्ज फॉर्म तपासा.
- कागदपत्रे (जमात प्रमाणपत्र, शैक्षणिक प्रमाणपत्र इ.) तयार ठेवा.
- अर्ज वेळेवर सबमिट करा आणि प्रवेशपत्र (जर लागू असेल) डाउनलोड करा.

१. स्पर्धा परीक्षा पूर्व-प्रशिक्षण (Pre-Service & Competitive Exams Training)

TRTI विविध प्रशासनिक आणि स्पर्धात्मक परीक्षांसाठी आदिवासी (ST) उमेदवारांना प्रशिक्षण व्यासपीठ पुरवते:

UPSC Civil Services – 11 महिने प्रशिक्षण; मासिक अनुदान (Stipend) ₹13,000; पुस्तके आणि प्रवासासाठी एकमुश्त आर्थिक सहाय्य
UPSC (रहिवासी प्रशिक्षण केंद्रांवर) – मासिक ₹7,000 अनुदान; एकमुश्त ₹5,000 कार्यालयीन खर्च
MPSC राज्यसेवा, गैर–राजपत्रित (Group B & C) – 11 महिने प्रशिक्षण; मासिक ₹10,000 अनुदान; एकमुश्त ₹12,000 पुस्तक व अन्य खर्च
MES (इंजिनीअरिंग सेवा), JMFC (न्यायाधीश) – अनुक्रमे ₹10,000 मासिक अनुदान आणि ₹12,000 एकमुश्त सहाय्य
बँकिंग (IBPS), रेल्वे, LIC इ. परीक्षा – 6 महिने प्रशिक्षण; मासिक ₹6,000; एकमुश्त ₹10,000
पोलीस व सैन्य भरती पूर्व-प्रशिक्षण – 6 महिने; मासिक ₹10,000; एकमुश्त ₹12,000 सहाय्य

२. प्रवेश प्रक्रिया (Common Entrance Test – CET)

सर्व प्रशिक्षण कार्यक्रमांसाठी पात्रता मिळवण्यासाठी TRTI कडून घेण्यात येणाऱ्या CET (Common Entrance Test) द्वारे निवड केली जाते. 2025-26 च्या वर्षासाठी CET ची सूचना आणि फॉर्म लवकरच उपलब्ध आहे

३. राजकीय सहाय्य योजना (Financial Assistance)

UPSC मुख्य परीक्षा व मुलाखतीसाठी आर्थिक सहाय्य – ST उमेदवारांना ₹12,000×3 महिने + ₹14,000 पुस्तके व इतर खर्च = रु. 50,000 पर्यंत सहाय्य मिळू शकते trti.maharashtra.gov.in.

४. इतर – नॉन-रेझिडेंट प्री-ट्रेनिंग

GRE, TOEFL, IELTS, GMAT यांसारख्या आंतरराष्ट्रीय परीक्षांसाठी तसेच परकीय भाषा (जसे की फ्रेंच, जर्मन, स्पॅनिश, कोरियन, रशियन, जपानी) मध्ये Non-Resident Pre-Training Programme देखील उपलब्ध आहे. त्यासाठी “Preference Form” आणि संबंधित सूचना TRTI वेबसाइटवर प्रकाशीत झाले आहेत trti.maharashtra.gov.in.

सारणी — उपलब्ध प्रमुख प्रशिक्षण प्रकार

प्रशिक्षण प्रकार	कालावधी	मासिक अनुदान	एकमुश्त सहाय्य
UPSC Civil Services	11 महिने	₹13,000	पुस्तके + प्रवास
UPSC (Training Centres)	11 महिने	₹7,000	₹5,000 कार्यालय खर्च
MPSC (Group B & C)	11 महिने	₹10,000	₹12,000 पुस्तके व खर्च
MES / JMFC	11 महिने	₹10,000	₹12,000 पुस्तके व खर्च
Banking/IBPS, LIC, Railway	6 महिने	₹6,000	₹10,000 पुस्तक खर्च
Police / Military Recruitment	6 महिने	₹10,000	₹12,000 पुस्तके व खर्च
UPSC Mains & Interview Financial Aid	–	–	₹50,000 एकत्रित सहाय्य
GRE/TOEFL/IELTS/GMAT व परकीय भाषा प्रशिक्षण	–	–	–

पुढील पावले (Next Steps)

पात्रता तपासा – प्रामुख्याने ST वर्गातील उमेदवार, नियत वयोगट आणि शैक्षणिक पात्रता अपेक्षित.
CET अर्ज भरा – TRTI अधिकृत वेबसाइटवर CET फॉर्म व सूचना तपासा
अर्ज सबमिट करा – आवश्यक कागदपत्रांसह अर्ज जमा करा.
प्रवेश आणि प्रशिक्षण – प्रवेश झाल्यानंतर निवास, अनुदान, पुस्तके व इतर सुविधा मिळू शकतात.
आर्थिक सहाय्य अर्ज – UPSC मुख्य परीक्षा किंवा मुलाखतीसाठी अतिरिक्त अर्ज करा (₹50,000 पर्यंत) trti.maharashtra.gov.in.
Non-Resident Pre-Training अर्ज – GRE/IELTS इ. साठी उपलब्ध असतील त्या फॉर्म भरा trti.maharashtra.gov.in.

📌 TRTI UPSC पूर्व-प्रशिक्षण (Civil Services)

कालावधी: 11 महिने
पात्रता:
- महाराष्ट्रातील अनुसूचित जमाती (ST) उमेदवार
- कोणत्याही शाखेची पदवी (Bachelor’s Degree) पूर्ण असणे
- UPSC पूर्वपरीक्षेसाठी पात्र असणे
- वयोमर्यादा – UPSC नियमांनुसार
अनुदान: ₹13,000/महिना + पुस्तके व प्रवासासाठी अतिरिक्त आर्थिक सहाय्य
सुविधा:
- निवासी सुविधा (Hostel)
- ग्रंथालय, संगणक प्रयोगशाळा
- अनुभवी मार्गदर्शकांचे लेक्चर्स
प्रवेश प्रक्रिया:
- CET परीक्षा (Common Entrance Test) TRTI तर्फे घेतली जाते
- CET उत्तीर्ण झालेल्यांची गुणांनुसार निवड

📌 TRTI MPSC पूर्व-प्रशिक्षण (Group B & C)

कालावधी: 11 महिने
पात्रता:
- महाराष्ट्रातील ST उमेदवार
- कोणत्याही शाखेची पदवी पूर्ण
- वयोमर्यादा – MPSC नियमांनुसार
अनुदान: ₹10,000/महिना + पुस्तके व इतर खर्चासाठी ₹12,000 एकमुश्त
सुविधा:
- निवासी सुविधा, अभ्यास साहित्य
- मॉक टेस्ट, उत्तरलेखन सराव
प्रवेश प्रक्रिया: CET द्वारे निवड

📅 महत्त्वाच्या तारखा (2025-26 वेळापत्रक)

CET अर्ज सुरू: 1ऑगस्ट 2025
अर्जाची शेवटची तारीख: ~~20 ऑगस्ट 2025~~ 28 ऑगस्ट 2025 (मुदतवाढ)
CET परीक्षा: सप्टेंबर ते नोव्हेंबर 2025
निकाल व प्रवेश: डिसेंबर 2025
प्रशिक्षण सुरू: जानेवारी 2026

📝 आवश्यक कागदपत्रे

जात प्रमाणपत्र (ST)
रहिवासी प्रमाणपत्र (Domicile)
पदवी प्रमाणपत्र / अंतिम वर्ष मार्कशीट
आधारकार्ड
पासपोर्ट साइज फोटो
CET अर्ज फॉर्म सुरु आहेत.

महत्त्वपूर्ण सूचना – लगातार अपडेटेड

Common Entrance Test (CET)
— TRTI, BARTI, SARTHI, MAHAJYOTI व ARTI यांच्या माध्यमातून UPSC, MPSC, IBPS, पोलिस, लष्करी भरती, SSC, TET इत्यादी परीक्षांसाठी मोफत कोचिंगसाठी स्पर्धा परीक्षा पूर्व-प्रशिक्षण (CET) सुरु आहे
— २०२५-२६ साली हे Pre-Training Non-Resident (अनिवासी) स्वरूपात आहे
CET अर्ज फॉर्म आणि सूचना उपलब्ध
— TRTI वेबसाइटवर CET अर्ज फॉर्म आणि संबंधित सूचना जाहीर आहेत.
— CET, GRE/TOEFL/IELTS/GMAT आणि परकीय भाषा (फ्रेंच, जर्मन, स्पॅनिश, कोरियन, रशियन, जपानी) साठी Preference Form उपलब्ध आहे
UPSC मुख्य परीक्षा आणि मुलाखतीसाठी आर्थिक सहाय्य
— UPSC मुख्य परीक्षा तयारीसाठी ST वर्गातील उमेदवारांना ₹12,000 प्रति महिना (३ महिने) आणि ₹14,000 एकमुश्त पुस्तकासाठी—एकत्र ₹50,000 पर्यंत सहाय्य दिले जाते
— तसंच, UPSC मुलाखतीच्या तयारीसाठी प्रत्येकी ₹12,000 (२ महिने) सहाय्य मिळते

सारांश – उपलब्ध प्रशिक्षण योजना

प्राथमिक योजना	स्वरूप	내용
स्पर्धा परीक्षा पूर्व-प्रशिक्षण (CET)	Non-Resident	UPSC, MPSC, IBPS, पोलिस, SSC, TET इ. साठी मोफत कोचिंग
GRE/TOEFL/IELTS/GMAT आणि परकीय भाषा पूर्व-प्रशिक्षण	Non-Resident	विदेशी परीक्षा आणि भाषा तयारीसाठी
आर्थिक सहाय्य: UPSC मुख्य परीक्षा	अनुदान	₹12,000 × 3 महिने + ₹14,000 पुस्तके
आर्थिक सहाय्य: UPSC मुलाखती	अनुदान	₹12,000 × 2 महिने

पुढील पावले — कशी सुरूवात करावी?

TRTI ची “Competitive Exams” विभागाकडे जा – तिथे CET अर्जाची लिंक, Preference Form (विदेशी परीक्षा/भाषा), आणि आर्थिक सहाय्य अर्ज फॉर्म उपलब्ध आहेत trti.maharashtra.gov.in.
अर्ज भरा आणि सबमिट करा – CET, विदेशी परीक्षा किंवा आर्थिक सहाय्य यासाठी अर्ज करा.
अधिकृत सूचना आणि अंतिम मुदत तपासा – TRTI वेबसाइटवर “Important Notice” च्या मधून सर्व माहिती मिळू शकते.
काही अडचणी असल्यास हेल्पडेस्कशी संपर्क करा
- ईमेल: contact@trtipune.in
- फोन: 8956894140 / 020-26330854 trti.maharashtra.gov.in.

TRTI रजिस्टेशन साठी मुदतवाढ देण्यात आली आहे तरी सर्व गरजु विद्यार्थ्यांनी योजनेचा लाभ घ्यावा..

आदिवासी संशोधन व प्रशिक्षण संस्था (Tribal Research and Training Institute) प्रशिक्षण सुरु आहे.

CET अर्ज सुरू: 1ऑगस्ट 2025
अर्जाची शेवटची तारीख: ~~20 ऑगस्ट 2025~~ 28 ऑगस्ट 2025 (मुदतवाढ)
CET परीक्षा: सप्टेंबर ते नोव्हेंबर 2025
निकाल व प्रवेश: डिसेंबर 2025
प्रशिक्षण सुरू: जानेवारी 2026